در دنیای علم و تکنولوژی با مفاهیم و اصطلاحات بسیار زیاد و متنوعی رو به رو هستیم. مفهوم و عبارت پروتکل نیز یکی از این موارد میباشد.
شاید در بسیاری از مسائل و مباحثی که تا به حال مطالعه کردهاید، با این مفهوم رو به رو شدهاید.
در این مقاله قصد داریم، شما را با مفهوم پروتکل آشنا نماییم.
تعریف پروتکل
یک پروتکل مجموعهای از قوانین و راهنماییهایی میباشد که برای ارتباطات دادهای در نظر گرفته شدهاند.
به طوری که این قوانین برای هر مرحله و پروسس بین دو یا تعداد بیشتری از کامپیوترها در حین ارتباطات تعریف شدهاند.
به عبارت دقیقتر، باید گفت که شبکهها برای امکان تبادل موفقیت آمیز داده، مجاب به رعایت این دسته از قوانین میباشند.

به مشابه یک زبان برنامهنویسی، پروتکل نیز مبتنی بر قوانین و مقررات مشخصی در راستای انجام محاسبات بوده و برای رسیدن به یک شرایط بهینگی، طراحی شده است.
هر قانون موجود، در یک روند و شکل مشخصی تعریف شده و نام یکتایی برای آن، در نظر گرفته شده است.
به عبارتی دیگر، پروتکلها استانداردهایی را برای ارتباطات مشخص نموده و جزئیاتی از اطلاعات را برای پروسسهای موجود در انتقال اطلاعات در نظر میگیرد.
از جملهی این پروسسها، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- نوع وظیفه
- ذات پروسس
- نرخ جریان داده
- نوع داده
- مدیریت دستگاه
باید در نظر داشت که یک پروسس تنها، ممکن است توسط یک پروتکل و یا تعداد بیشتری به صورت همزمان مدیریت شود.
این ترکیبی از انواع پروتکل، یک خانوادهای از پروتکلها را به وجود میآورد.
موارد استفاده
ممکن است بیشتر در زمینههای کامپیوتری و صنعتی با اصطلاح پروتکل رو به رو شوید.
از طریق تعریف پروتکلهای مشخص و زیاد، سعی بر این میشود تا بتوان ارتباطات موجود در یک ساختار، سازمان و بستر را به یک شکل بهینهای تبدیل نمود.
نمونهی بارز این بهینگیها مربوط به دنیای کامپیوتر میباشد که در حال حاضر از وجود تعداد بسیار زیاد و متنوعی از پروتکلها بهره میبرد.