سیارکها (Asteroids) دنیاهایی سنگی هستند که در اطراف خورشید در حال چرخش میباشند.
این پدیدهها به قدری کوچک هستند که نمیتوان آنها را به عنوان یک سیاره در نظر گرفت.
به سیارکها عناوینی مانند Planetoids و نیز Minor Plants تعلق میگیرد.
در حال حاضر هزاران نوع سیارک در منظومه شمسی حضور دارند که اندازه آنها از چندین کیلومتر تا چند متر متغیر میباشد.
در کل، حجم تمامی سیارکها از حجم کره ماه کمتر میباشد.
حال، بر خلاف اندازه نه چندان بزرگ این پدیدهها، سیارکها ممکن است که بسیار خطرناک باشند.
تا به حال تعداد بسیاری از سیارکها، به زمین برخورد داشتهاند و این روند در آینده نیز ادامه خواهد داشت.
از این رو دانشمندان، بر مطالعه هر چه بیشتر این پدیدهها و کسب اطلاعاتی از جمله تعداد، نحوه چرخش و برخی دیگر از ویژگیهای فیزیکی سیارکها، پافشاری میکنند.
چگونگی پیدایش سیارکها
سیارکها، باقیماندههایی از زمان تشکیل منظومه شمسی ما هستند.
یعنی از حدود ۴٫۶ میلیارد سال پیش، به وجود آمده و در درون منظومه شمسی در حال چرخش میباشند.
در این راستا، در اوایل، پیدایش سیاره مشتری، مانع از پیدایش اجسام سیارهای در فضای بین مشتری و مریخ شد؛ در ادامه این موضوع باعث شد تا از برخورد اشیاء کوچک موجود در این منطقه، بسیاری از سیارکهایی که امروزه آنها را مشاهده میکنیم، تشکیل گردند.
در این خصوص، برخی از اخترشناسان بر این عقیده هستند که قبل از این که سیارههای گازی در منظومه شمسی در محل فعلی خود قرار گرفته باشند، در حال حرکت بودهاند؛ که این موضوع در آن زمان، به صورت مستقیم باعث حرکت سیارکها از محل قبلی خود در کمربند سیارکی به سمت سیارههای خاکی نظیر مریخ و زمین شده است.
ویژگیهای فیزیکی
اندازه
سیارکها ممکن است اندازهای در حدود ۹۴۰ کیلومتر داشته باشند.
این اندازه برابر با بزرگترین سیارک شناخته شده یعنی Ceres میباشد.
از طرفی، سیارکهای کوچک نیز ممکن است اندازهای در حدود ۲ متر داشته باشند.
در ماه اکتبر سال ۲۰۱۵، وقتی که سیارک ۲۰۱۵ TC25، از نزدیکیهای زمین عبور کرد، اخترشناسان موفق به مشاهده این سیارک و اندازهگیری طول آن که در حدود ۲ متر بود، نمودند.
شکل ظاهری
شکل تقریباً همه سیارکها به صورت نامنظم میباشد.
البته تعداد کمی از سیارکهای بزرگی مانند Ceres به شکل کروی مشاهده شدهاند.
اکثر این پدیدهها به شکلی سوراخ شده و متلاشی هستند؛
مثلاً سیارک Vesta را در نظر بگیرید؛ این سیارک دارای سوراخهایی بر سطح خود میباشد.
یکی از این سوارخها قطری در حدود ۴۶۰ کیلومتر دارد.
اینچنین تصور میشود که سطح تمامی سیارکها، از خاک پوشیده شده باشد.
همچنین باید گفت که دمای متوسط سطح هر سیارک، در حدود ۷۳ درجه سلسیوس میباشد.
پتاسیل
برخی از کشورها، نظیر ژاپن، این پدیدهها را به عنوان معادنی محتمل و بسیار با ارزش در نظر میگیرند.
به طوری که ژاپن در سال ۲۰۱۴ سفینهای با نام Hayabusa 2 را به سمت یکی از این سیارکها به اسم Ryugu فرستاد.
این سفینه بعد از این که به مدت یک سال در مدار کره زمین در حال گردش بود، توانست در سال ۲۰۱۵ خود را در مدار این سیارک قرار دهد.
در ادامه، سفینه با فرستادن رباتهایی مخصوص بر روی آن، شروع به جمعآوری اطلاعات از سیارک نمود تا بدین ترتیب بررسی شود که آیا ارزش یک معدن بالقوه را دارد یا نه.
مدار
در حال حاضر مطالعات بر روی این پدیدهها نشان میدهد که بیش از ۱۵۰ تا از سیارکهای شناخته شده دارای یک ماه مخصوص به خود هستند.
حتی برخی از سیارکها دو عدد ماه نیز دارند.
یعنی خود این پدیدهها دارای جاذبه و مداری مشخص هستند که باعث شده تا ماههایی را در اطراف خود داشته باشند.
البته برخی از این سیارکها، خود در مدار سیارههای دیگر نیز قرار میگیرند.
به طوری که این نظر وجود دارد که ماههای مریخ یعنی Phobos و Deimos هر دو سیارک بودهاند که در نهایت به ماه مریخ تبدیل شدهاند.